hesabın var mı? giriş yap

  • hastasıyım şu başlığın valla. çok yaratıcı yazarları fark etmemi sağlıyor. mesela bir yazar demiş ki: "almanya'da çöpçülerin bindiği araba." ben böyle şahane aşağılama kombosu görmedim. adam arabayı kötüleyeceğim diye bir meslek grubunu ve o meslek grubunun nezdinde bir kitleyi aşağılmaya çalışmış. almanya'da çöpçülerin bindiği arabaysa ne mutlu almanlara. mis gibi gelir eşitliği var demektir bu. işçi sınıfı güzel arabalara binebiliyor demektir. bundan daha güzel birşey olabilir mi. almanya'da temizlik işçisinin veya herhangi bir çalışan sınıfın golf'e veya muadili bir arabaya binmesi o toplumu yüceltir. senin ülkendeki belediye temizlik işçisi değil golf, 97 model kompakt bir arabayı zor alıyorsa bu senin ülkendeki gelir adaletsizliğini ve otomobillere uygulanan şahane vergileri gösterir. sen hala kendini başkalarının üstünde görmeye devam et.

  • izmir'in ödemiş ilçesine yaklaşık 10 km uzaklıktaki terkedilmiş bir köydür.

    içerisinde paranormal aktiviteler bulunması kuvvetle muhtemel olan bir köy ayrıca. şu an için köyde resmi olarak 3 kişi yaşamakta ve bu 3 kişinin akli durumunun standarttan biraz farklı olduğu yönünde duyumlar var.

    köy kurtuluş savaşı zamanında efelerin ve zeybeklerin geçiş noktalarından bir tanesiymiş. köyün tarihi neolitik çağlara kadar uzanmaktadır. ancak yaklaşık olarak son 30 yıldır terkedilmiş ve harap halde.

    tüm bunlardan sonra bu köyle ilgili içerisinde paranormal durumların söz konusu olduğu yönünde duyumlar aldık. diğer bir ifadeyle cin denilen varlıklar.

    bir nevi korku turizmi benzeri gezi olacak şekilde ve ayriyetten olası bir paranormal duruma denk gelme heyecanı ile birlikte aksi bir durum oluşmaz ise yaklaşık 3 saat sonra bu köye doğru yol alıcaz.

    gece yarısından sabaha kadar bu ıssız köyde vakit geçirip gözlem yapıcaz. sabah da köyde yaşayan bu 3 kişi ile ufak bir röportaj yapıp ilk keşfimizi sonlandırıcaz.

    belki hiç bir şey bulamayabiliriz. ancak küçük bir olasılık bile insanı heyecanlandırıyor.

    eğer olur da hayatta kalırsak bu entrye edit geçeceğim. swh

    köyün bir kaç resmi:

    lübbey 1

    lübbey 2

    lübbey 3

    gece karanlığında köyün ürkütücülüğü ile baş etmek oldukça zor olacak gibi görünüyor.

    (bkz: yusuf yusuf)

  • eskişehir belediye başkanı yılmaz büyükerşen 1999 yılında şehri devraldığında, ilk etapta tramvay, tarihi yerlerin restorasyonu ve müzecilik alanlarında faaliyetlere başlamıştı.o dönem genç/yaşlı herkes "tramvayın eskişehir için gereksiz olduğu", "eskiden meyve sebze hali olarak kullanılan yerlerin restore edilmesine gerek olmadığı" "müzenin ne işe yarayacağı" gibi şikayetlerde bulunmuşlardı. 2004te neredeyse seçimleri kaybediyordu. aradan 23 sene geçti eskişehir anadolunun bozkırında bir turizm şehri oldu. -her ne kadar kendisinden hoşlanmasam da- yılmaz özdil'in eskişehiri özetleyen bir yazısı

    konuyu yerebatan sarnıcına bağlayacak olursam; istanbul'da metro, restorasyon, müze, altyapı ve öğrenci/gençlere destek faaliyetleri ön planda. tıpkı eskişehirin 2000lerin başındaki hali gibi.ancak istanbulun toparlanması eskişehirden çok daha uzun zaman alacaktır. bu tarz projeler bana istanbul hakkında ümit veriyor. umarım yeterince sabırlı olabiliriz.

  • ciciş kardeşler esra ve ceyda'nın umreye gitmesiyle başlayan ülkemiz üzerindeki karabulut serisinin yeni bir basamağı

  • birgün dedi ki, '' bir sincabım var. çok severim sincapları. arka bahçemden ormana gönderdim. umarım aile kurup, gelip bana gösterir.'' o günden sonra naifliğine mi sevinsem, sincaba yeni ev kurmuş oğlan çocuğu muamelesi yapmasına mı şaşırsam bilemedim. ne zaman sincap görsem aklıma gelir, zaten hiç de görmüyorum ama görsem aklıma gelir.

    dünyanın; onca hırsızın, zalimin, hatta ruhsuzun yanı sıra, ait olduğu doğaya salıverdiği bir sincabın akibetini merak etmiş böyle insanları da kucaklamış olması umut verici. umarım resimlerindeki gibi, mutlu ağaçlarla dolu bir yere gitmiştir. umarım o sincap çoluk çocuğa karışmıştır. erken ölmem ama umarım babamın da öldüğünü görmem ve umarım unutulur notalar da benden sonra o güzel şarkıları söylemezler.

  • kırmayın. kendi dünyalarının önemli bir anısı demek ki. ılk defa duyuyormuş gibi merakla dinleyin. soru sorun, yorum yapın.

    zaman gelir babanızın sesini bile unutursunuz da o topraktan bir kerecik seslensin istersiniz.

    hem üç günlük dünyada niye üzersiniz ki adamcağızı. çok mu önemli işiniz var. alt tarafı instagramadaki kadınlara bakıp laf yetiştiriyorsunuz. sonra da yapabilirsiniz.

    debe editi bencil, bireyselliğe odaklı, kırıp dökmekten zerre korkmayan ve nezaketsiz bir toplum olmaya doğru evrilirken, bu yazıya bu kadar güzel tepkiler geleceğini ummuyordum. hâlâ birilerinin yüreğinde merhamet saklı. çok mutlu oldum. öyleyse umut var demektir. var olun.

  • günümüzde sosyal medyanın popülerleşmesiyle yüz yüze insanlarla tanışmakta eksiklik yaşıyoruz, bu da sosyal yeteneklerimizin körleşmesine neden oluyor.

    çok değil 10 sene önce bir kadınla tanışmak için kafe, gece kulubü, bar, ortak arkadaş evi partisi vb ortamlara gidilirdi. insanlarla etkileşmek zorundaydınız, şimdi ise online alış-veriş yapar gibi beğendiğimize mesaj atarak almaya (seni beyendim bağyan, tanışabilrri miğiz?) veya et pazarında eşleşmeye çalışıyoruz. tabii bu hem kadın hem erkek ilişkilerini ciddi anlamda bozuyor. altta geçmişten günümüzde abd'deki tanışma ortamları görülebilir:
    geçmişten günümüze tanışma ortamları

    sadece eş bulma stratejileri değil insanlarla genel iletişimimiz de bozulmuş durumda, benzer algı zihnimizde de yer etti. döneme uygun yeni şemalar/ara-inançlar oluşturuyoruz ya da bunlara doğuyoruz. örneğin yeni doğan nesil de geçmişten farklı yeni şemalar meydana geliyor. nedir bu şema?

    ...şemalar (otomatik düşünceler)
    bilişsel psikolojide şema o kişinin dünyayı algılaması, olayları sınıflandırmasıdır. bir nevi o şeyin sizdeki karşılığıdır, kategorisidir. her insanın şemaları vardır, ailemiz, çevremiz bunu yaratmada esas görevi üstlenir.

    aslında şema kavramını ilk dr. piaget ortaya atmıştı. insanlar doğduktan sonra öğrenirken 2 temel süreçten geçer bunlar özümleme ve uyumsamadır. özümleme yeni gördüğümüz bir şeyi eski öğrendiklerimize benzetme durumudur. örneğin bir çocuk masayı öğrendikten sonra sandalyenin de masa olduğunu düşünür ancak biri oturursa aradaki farkı anlar ve ona yeni bir kategori açar. işte yeni kategori açmaya "uyumsama" denir. eğer bir şeyi uyumsayamazsak asimile edip, öncekine uydururuz, buna da "özümleme" denir[ref-3].

    insanlar büyüdükçe önce somut (masa, sandalye), ardından soyut (matematiksel işlemler veya kavramlar) uyumsamalar yaparlar ve her şeyi kategorize ederek öğrenirler. uyumsama yıkıcıdır ve zordur, çocuklar her yeni şeyde zorlanırlar, bildiklerini tekrardan inşa ederler. büyüdükçe bu süreç zorlaşır. 3-6 yaşında beyin hacimimizin %95inin oluşması; aslında birçok zihinsel hastalığın neden bu yaşlarda oluştuğuna da güzel bir örnek teşkil eder. (şurada çok daha detaylı olarak canlı yayın podcastinde anlatmıştık.) şimdiki zamanda da kişiliğin tekrar inşası zordur, şöyle açıklamıştık:
    (bkz: kendini değiştirmek/@karanlikruya)

    şemaları öğrenmek önemlidir çünkü biriyle tartıştığınızda da şemalarınızla anlaşır, çoğunlukla yeni uyumsamalar yapmayız. siz de a ve b şeması var diyelim, diğer tarafta da c vd d şemaları olsun, ne kadar anlatırsanız anlatın karşı taraf onu ya c ya da d kutusunda özümsemeye çalışacaktır. bu yüzden cahille tartışılmaz denir, bu yüzden ideolojileri değiştiremezsiniz, bu yüzden dogmatik dini görüşlere sahip kişilerin mantıklı argümanlar umurunda değildir.

    ...teoriyi anladığımıza göre devam ediyorum.
    esas sorun bireyselleşmeyle birlikte şemalarımızın tek değişmez gerçek olduğu çarpık algısına sahip olmamızdır. özellikle sosyal medya bizi devamlı kontrol ediyor ve yeni şemalar/ara-inançlar yaratıyor. kişisel düşündüğümüzü sanıyoruz fakat kontrol ediliyoruz. en iyi ihtimal verilen seçeneklerden birini seçiyoruz.

    yükselen narsisistlik bozukluklar da bunu ispatlıyor, ne garip ki kadınlarda erkeklere oranla artan depresyon ve kişilik bozukluklarında artış da bunu gösteriyor, çünkü sosyal medya, sosyo-ekonomik değişim ve biyolojik farklılıklar sebebiyle en çok kadınları etkilemiş durumdadır[ref].

    ...şemalar yanında bir de ara-inançlardan bahsetmek gerekiyor.
    dr. beck'e göre şemalar daha derinlere işlemiş otomatik düşüncelerken; ara-inançların öğrendiklerimizle ortaya çıktmıştır ve bir nedene bağlıdırlar. örneğin; bir solcu için kapitalizm sömürüdür, bir feminist için her türlü kadın-erkek farkını belirten süreç cinsiyetçiliktir. başarısız olmak sevilmeme nedenidir vb.

    dr. young; kişinin davranışının şemalara karşı çıkmak için var olduğunu belirtirdi. her insanda çiftler halinde bulunurlar. örneğin değerli hissetme, değersiz hissetmek, kusurluluk/kusursuzluk, terk edilme/bağımsızlık vb gibi. ne kadar sorunluysanız zıttına o kadar uzaksınız demektir. örneğin kişilik bozukluklarında bir tarafın neredeyse hiç olmadığı ve bu kişilerin her şeyi çevreye bağladığı görülür. depresyon durumlarında da tam tersine kendiyle ilgili olan kısım abartılır.

    şemaları değiştirmek zordur fakat ara-inançlar eğer o kişi değiştirmek isterse değişebilir. amacım bunları değiştirmeyi anlatmak değil, o yüzden sade anlatım diliyle; "young - hayatı yeniden keşfedin" kitabını önerebilirim. bence ilgili konu üniversitede ders olarak herkese okutulmalı. böyle yapılsa herkes daha anlayışlı ve özverili olurdu.

    ...bilişsel çarpıtmalar ve insanlarla iletişim hataları;
    biriyle iletişime geçtiğinizde sizin söylediğinizden çok örtük mesajınızın o kişiyi daha çok uyardığının hep hatırlanması gerekir. örneğin dürüstlük düşündüğümüz kadar iyi bir şey değildir. doğrudan düşündüklerimizi söylemek yerine o kişinin anlayacağı şekilde anlatmamız gerekir ki şurada yaptığım ankette çoğu 540 kişinin de benim gibi düşündüğünü görebilirsiniz. "dürüstlük etiğin olmadığı yerde patavatsızlıktır." kendi başına dürüstlüğün bir erdem olarak anılamayacağını birçok filozof tartışmıştır. o kişi kendini düzeltmek yerine kafasına eseni yapıp, ardından "ben çok dürüstüm bak söylüyorum" demesi gülünçtür.
    (bkz: dürüstlük/@karanlikruya)

    ...bilişsel çarpıtmalara örnekler
    aslında tutumumuz bu yönde fakat uygulayamıyoruz. çünkü olayları bilişsel olarak çarpıtmaya meyilliyiz ve kendimizdeki bilişsel çarpıtmaları(mızı) anlarsak karşı tarafı da anlamamız kolay olur:

    örneğin birçok şeyi yapıp bir şeyi başaramadığımızda "öncekiler zaten çok kolaydı" diyebiliyoruz veya terk edilen bir insan şeması farklı olsa bile "o benden ayrıldığına göre kimse beni sevmeyecek" diye aşırı genelleme yapabiliyor. yine bir kasiyer size selam vermeyince kişiselleştirerek, değerli biri olsaydım verirdi diyebiliyoruz. oysaki selam vermemesi altında yatan sebebin o kişiye günde binlerce teşekkürler, merhaba, hoşçakalın cümlesi olduğunu düşünmüyoruz. size her gün benzer binlerce kelime kurulsa siz de arada birkaç kişiye selam vermeyebilirdiniz.

    bilişsel çarpıtmaları bizim kadar karşı taraf da yapıyor veya şemalar/ara-inançlar nedeniyle buna yardım ediyoruz. birkaç popüler örnek verelim[ref-1]:

    1) karşı tarafa otorite olduğumuzu hissettirdiğimizde veya emir verdiğimizde; "senin ne hissettiğinin önemi yok, istediğimi yapacaksın" örtük mesajı gönderilmiş oluyor, çoğu kişi bu yüzden üstlerini sevmez.

    2) karşı tarafı tehdit ettiğimizde; bunu yapmazsan seni pişman ederim diyoruz.

    3) sizden tavsiye istemeyen birine tavsiye vererek; o kişiye örtük olarak "yetersizsin" mesajını gönderiyoruz.

    4) mantıklı argüman önermek de ilginç şekilde bunlara örnek verilebilir. o kişi derinden bir şamaya bağlıysa, onun varoluşunu zorladığınız için size tepki vermesi kaçınılmazdır, çünkü uyumsama yapmayacaktır. üstte bahsettik, uyumsama yıkıcı ve zor bir süreçtir. bir şey öğrenmektense eskiyle uyumsuzca reddetmeyi veya çarpıtmayı seçeriz. o kişiyi utandırmaya çalışırız. "papağan gibi bunları ezberlemişsin" veya tıkandığı noktada "pseudo science bunlar gibi argümanlar" öne sürülebilir. hatta zeki-entelektüel insanların safsalara karşı olmalarına rağmen daha çok yaptığına tanık olabilirsiniz ki geçmişte zeka üstünden şeyler yazımda bunu anlatmıştım.

    5) utandırma taktikleri yine başı çeker ve saldırı içinde incelenebilir. seni kim incitti? annenden sevgi görmemişsin gibi doğrudan saldırılar örnek verilebilir. burada neredeyse örtük mesaj bile yoktur.

    6) çevremizde empati kuramadığımız kişilere teselli verirken de onlara örtük olarak "küçümseme" mesajı verebiliriz. örneğin ayrılık acısı yaşayan birine "afrika'daki insanlar açlıktan ölüyor, sen burada bir insana üzülüyorsun" gibi bir yaklaşım kötü "iletişim" örneğidir.

    7) karşı tarafı doğrudan yargılamak da önemli bir hatadır. hep senin yüzünden oldu, bunu yapmasaydın bu olmazdı şeklinde yaklaşımlar karşı tarafın "değersizlik" şemasını tetikler.

    ...ne yapmalıyız?
    biriyle iletişim kurarken önce; yakınlık kurmanız, ardından o kişiyle aynı tarafta olduğunuzu göstermeniz gerekir. her şeyden önce merhaba-nasılsın demeden bir şeyi istemek büyük bir nezaketsizliktir.

    bir tartışma anında yapacağınız en büyük hata o kişinin bilişsel çarpıtmalarını harekete geçirecek cümleler kurmaktır. örneğin bir kavgada "zaten sen önceden de böyleydin, hep bencilsin" demeniz esas meseleden uzaklamaşmanıza neden olur. çünkü olay güçlü bir benlik savaşına dönüşecek, o kişi kendini size karşı korumaya çalışacaktır. hiçbir tartışma kişiselleştirilmemelidir. çoğu kişi bunu size saldırırken yapacaktır, siz de bu olaya çekilmemelisiniz. hep şunu hatırlayın:
    "küçük insanlar kişileri, orta insanlar olayları, büyük insanlar fikirleri tartışır."

    örnek:
    bir kişiye "böyle davranman yanlış" demek; karşı tarafı yargılamaya girer; bunun yerine "böyle de olabilir fakat bunu böyle denersek böyle bir sonuç çıkabilir, deneyelim mi?" diye sorabilirsiniz. karşı tarafa "deneyelim mi, sen ne dersin?" gibi cümleler kurmanız o kişiye de seçim hakkı verdiğinizi gösterir ve o kişi kendi karar veriyormuş gibi dener. eğer hatalıysa bu anda hatasını görecektir.

    buna sokratik sorgu şekli diyoruz. karşı tarafı sorgulatarak hatasını görmesini sağlamadığınız sürece o kişinin tutumu değişmeyecektir. şemaları/ara-inançları hala eski hareketi yapmaya devam etmeye zorlayacaktır.

    diğer hata tartışmalarda o kişi sizi anlamaya çalışmadığı sürece öneri/tavsiye/mantıklı argüman sunmaktır. size karşı çıkacaktır. karşı çıktığı anlarda cevap yerine "neden böyle düşündün?" diyerek onu anlayın, ardından konudan sapmadan böyle ama bir de şu var; şeklinde geri dönüş yapabilirsiniz.

    özetle hak verin-->karşı tarafın kendisini sorgulatacağı cümleler kurun-->geri dönüş alın-->tekrar sorgulatın.

    kişisel olarak biriyle anlaşıp anlaşamamayı buna göre değerlendiririm. karşı tarafın şemaları size çok zıtsa; size kapalı olabilir, sokratik sorglama yaptıramadığınız biriyle anlaşamazsın. anca kavga edersiniz. böyle zamanlarda ya o kişiyle iletişimi minimumda tutmalı ya da o hiç görüşmemelisiniz.

    ileri okumalar:
    1) aaron t.beck - bilişsel davranışçı terapi
    2) jeffrey e. young - hayatı yeniden keşfedin
    3) miller, ph. piaget's theory: past, present, and future.

    debe edit. imla düzeltme.

  • bir haftadır yaptığım şey.

    600 liraya bisiklet aldım. ramazanda bisikletle gelemeyeceğimi var sayıyorum. havalar iyiyken binsem; 2 ay ramazandan önce 2 ay bayramdan sonra, 4 ay binerim toplamda. aylık benzin masrafım 250 tl civarı. bunun yarısı işe geliş gidiş. 125*4=500 tl. al sana bisikletin parası. bedavaya geldi. evden işe 10-15 dakikada gidiyorum. hem de spor yapıyorum. iş çıkışı da çarşıya pazara kullanıyorum. giremediğim sokak, ters yol yok. baktım kırmızı yanıyor araçlara, iniyorum bisikletten, elime alıyorum bisikleti, oluyorum yaya. geçiyorum yayaya yeşil yanan yerde.

    bisiklet güzel bir şey.

    çok soran olmuş: yaz saati uygulamasıyla serbest kıyafet, kış saatiyle takım elbise. o yüzden rahatım :)

    güncelleme: takım elbise uygulaması komple kaldırıldı. kot&gömlek devam...