the matrix reloaded

• ilk matrix dini, felsefi, psikolojik ve edebi referanslarla dolu bir eserdi. boylesi bir sunuma ait "holivud isi" kabul edilecek bir filmin kabul etmek zor olsa da film icerisinde yaptigi referanslarin hepsini sundugu kontekstin icine oturtabilmesi, oyku dizgisi ile mevcut ve bilinen gercekleri eslestirebilmesi matrix i gercek anlamda bir yenicag klasigi yapmaya yetip de artmisti. ikinci film boylesine bir basarinin (fonksiyonel anlamda gorece bir basari elbet) uzerine "pekistirilmesi" beklenen hazir bir "yeniligi" konu ettigi ve edecegi icin "siradan bir devam filmi" olmaktan kurtulamayacaktir. yani cekirdek fikir, ana kurulumun mirasini yemesi ikinci filmin siradanligina degil, tutarliligina isaret etmelidir. yani boslari alip, dolulari yenilemek bir sonraki bolume taban hazirlamak, bir oncekiyle uyum icinde gitmek akilliginin zaruretidir.
  
  bu anlamda ilk matrixin uzerine gercek hayattan orneklemler olusturmasi beklenen referanslar da ilk filmin ilk olmasi oncullugunu asarak yenilik getirmemeli, zaten olusturulmus yeniligi daha guclu kilmalidir. bu anlamda matrix reloaded in mukemmel bir ikinci film oldugunu, gorevini sonuna kadar yerine getirdigini belirtmeliyim. sadece bunu goz onunde bulundurarak bu filmin konu butunlugu ile degerlendirildiginde tum zamanlarin en iyi devam filmi oldugunu soylemek mumkun olabilir.
  
  matrix reloadedin da ilk film gibi referanslarla dolu bir film oldugunu kabul ettigimiz anda karsimiza su soru cikmamalidir:
  
  "yea bu filmin aksiyon iceriginin disinda referanslariyla neden ilgileniliyor? neden ansiklopedi karistiriliyor, neden benim anlayamadigimi anlayanlar, bilemnedigimi bilenler oluyor? bunlari yazmak abesle istigal olmuyor mu?"
  
  yanitimiz: olmuyor. bir filmden kimsenin anlamadigi, yta da gormedigi , ya da ilgilenmedigi bir baskasinin ilgilenmemesi, gormemesi, bilmemesi, yazmamasi ve dahi anlamamasini gerektirmez. bu cins lumpen fanatizmi ya kendi sigligindan utanmalidir, ya da yapildigi asikar olan referanslarin tutarsizligini ornek, ispat ile izah edip "abesle istigal" olma halinin en azindan film ici gecerliligini goz onune serebilmelidir.
  
  sozluk gibi bir "bilim, bilgi, birikim, gozlem, yorum" sitesinde yazilanlara su veya bu gerekceyle "bunlara ne gerek var" demek sozlugu hatira defteri, anket defteri olarak gormek sapsalligina tekabul eder. gereksizligi olanlarin, gereksizligi ve yahut istenmezligini fikren ispat edemeyen insan ilelebet bir sozluk yazari olamayacak, sallama sozluk kullanicisi olacaktir.
  
  ilk film uzerine yazilmis 20 den fazla bilimsel/felsefi makalenin bir kitapta toplandigini, bu kitapta emek veren akademisyenlerin matriksin samimiyeti/orjinalligine inanmadiklari halde aksini ispat etmek icin emek ve fikir sarfettikleri de goz onune alinirsa "matriksin osuruk felsefesi" "gereksiz felsefi diyaloglar", "anlasilmaz mistik biseyler" diyebilmenin nasil bir abes ile istigal oldugu daha iyi anlasilacaktir.
  
  ikinci filmin ciddi gozlemci/okuyucu tarafindan yapilacak aksiyon gazindan ayiklanmis ayik bir analizi belki sadece referanslarin "tutarsizlik", "gereksizlik", "sahtekarlik", "siglik" iddiasini ispatlayabilmek adina "gerekli"dir.
  
  butun bunlari siktir edelim, ben miki maus izlerken arka planda mason sembolleri gorsem, gordugumu yazmak, yazdigimda da istedigim kadar aciklayici olmak hakkina sahip olurum. "o izlediginiz miki maustur ehehehere, ne gerek var bunlari yazmaya" demek icin miki maus cizgi filminde mason sembollerinin ne aradigini izah edebilmek gerekir ki sagda solda sizi gorenler "sekilci denyo bir insandir" demezden once en aizndan bir sure duraklayabilsinler