arthur schopenhauer
-
------------------------------------------
"...felsefem ne övüldü ne de izleyici buldu. tersine o genelde bile bile görmezden gelindi, bastırıldı, olanaklı olduğunda da boğuldu...kimse beni görmesin doğal savlarım yetki kazanmasın diye havadan, ışıktan uzak tutuldum." schopenhauer, 1851, parerga ile parolipomena, biblos, syf:186.
-------------------------------------------
"schopenhauer'un çoğu felsefe dışından olmak üzere ünlü ya da ünlenmek üzere olan insanlar üzerinde alışılmadık nitelikte ve ölçüde etkisi oldu. besteci richard wagner, pek çok insanın en büyük operası kabul ettiği tristan und isolde'yi kısmen schopenhauer'un yazılarını okuduktan sonra, ona bir yanıt olarak yazdığını söyledi. sigmund freud psikoanalitik kuramın köşe taşı olan baskı çözümlemesinin, kendisinden önce schopenhauer tarafından açıklandığını kabul etti. schopenhauer'un adı sigmun freud'un ardılı olan jung'un eserlerinde de sık sık geçti. rus romancıların şahı tolstoy ve turgenyev, büyük fransız yazarlar proust ve zola, alman romancıların belki de en büyüğü thomas mann ve ingilizcede hardy ve conrad, hepsi de kitaplarını besleyen ana damarın schopenhauer olduğunu söylediler. schopenhauer bu romancıların bazı eserlerinde örneğin tolstoy'un anna karenina'sında (1877) ve hardy'nin tess of the d'urbervilles'inde (1891) bizzat geçmektedir. en iyi öykü yazarlarından, guy de maupassant, antov çehov, somerset maugnam ve jorge luis borges'de de aynı etkiyi görmek mümkündür. schopenhauer'un yaratıcı yazarlar üzerindeki bu olağanüstü etkisi 20. yüzyılda da devam edecektir. çehov'un oyunlarında schopenhauer'un adı birçok kez geçer. çehov'dan sonra bernard shaw'un, luigi prandello'nun ve samuel beckett'in oyunlarında da schopenhauer'in etkisi görülür. hatta reiner maria rilke ve t. s. eliot gibi 20. yüzyılın en büyük şairlerinde de schopenhauer'un rüzgarı hissedilir.
en azından hakkında benzer şeyler söylenebilecek locke'tan beridir böyle bir filozof yoktur. sanat ve sanatçılar üzerindeki etkisi çok büyük olan marx'ın bile eserlerini etkilediği yazarlar arasında bu denli çok sayıda bu denli büyük yıldız yoktur. tabi filozoflar da bu etkiyi hissetti. 19. yüzyılın seçkin filozofu nietzsche, schopenhauer'u okumanın onu bir filozof yaptığını söyledi ve 1874 yılında eğitimci olarak schopenhauer adında bir kitap yazdı. 20. yüzyılın ilk yarısında da wittgenstein schopenhauer'u başlangıç noktası alarak felsefe yapmaya başladı, schopenhauer'un karl popper üzerinde de yaratıcı etkisi oldu."
metnin kaynağı: felsefenin öyküsü, bryan magee.
gdansk (danzig)'deki doğduğu ev:
küçükken:
1805 ile 1807 yılları arasında hamburg'daki kaldığı ev:
27 yaşındayken:
58 yaşındayken:
ölmeden bir yıl önce:
frankfurt hauptfriedhof'deki mezarı:
frankfurt'taki büstü:
alman karikatürist wilhelm busch (1832 – 1908)'un schopenhauer ve köpeğini çizdiği bir karikatür:
etkilediği insanlar:
albert einstein · sigmund freud · leo tolstoy · jean-paul sartre · richard wagner · friedrich nietzsche · samuel beckett · carl jung · knut hamsun · thomas hardy · hermann hesse · thomas mann · marcel proust · karl popper · erwin schrödinger · ludwig wittgenstein · max beckmann · julius bahnsen · jorge luis borges · luitzen egbertus jan brouwer · jacob burckhardt · joseph campbell · d. h. lawrence · clarence darrow · mihai eminescu · john n. gray · johannes itten · robinson jeffers · karl kraus · jules laforgue · suzanne langer · thomas ligotti · guy de maupassant · maurice maeterlinck · philipp mainländer · ettore majorana · joaquim maria machado de assis · stéphane mallarmé · michel houellebecq · karl robert eduard von hartmann · max horkheimer · joris karl huysmans · gilbert ryle · george santayana · italo svevo · ivan turgenev · dylan thomas · leon trotsky · hans vaihinger · swami vivekananda · otto weininger · peter wessel zapffe · leopold ziegler · tao lin ·
yukarıdaki bilgilerin kaynağı: http://en.wikipedia.org/wiki/arthur_schopenhauer
(bkz: arthur schopenhauer/@air canada)
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap