tarhana

• yapılışı her yöreye göre değişiklik arzediyor. bazı yörelerde resmen cips gibi kurutuluyor, bazıları hamur olarak dolapta saklıyor. içine türlü çeşitli ot çöp koyabiliyorlar. ama trakya tarhanası toz halinde olur.
  
  efenim domates, soğan, yoğurt, kırmızı biber vs gibi güzelliklerle yoğurulan mayalı hamur, koccaman bir tencerenin içersinde dokuz gün bekletilir. ve bütün o dokuz gün boyunca evin mutfağı kedi kumu gibi kokar. her neyse, sonra günü geldiğinde, tarhana çıkarılır. küçük parçalara bölünerek kurutulur. sonra kurutulan bu parçalar kevgirden geçirilerek un haline getirilir. bu un haline gelmiş tarhana da bir süre güneşte kurutulur. tarhananın iyi kurutulması önemlidir, zira kurumazsa küflenir.
  
  tüm bu işlemler imece usulü yapılır. yani bugün seher hanımlar tarhana çıkarıyorsa, mahallenin kadınları ona yardıma gider. çünkü tek kişinin yapabileceği gibi bişi değil. epey meşakkatli. tarhana kuruduktan sonra bez torbalara doldurulup kilere kaldırılır. daha sonra da afiyetle çorbası yapılır.
  
  trakya tarhanasının ekşi olanı makbuldür. ve bu tarhana katiyetle acı değildir. ekşi olması için, kırmızı biber yerine genelde domatesi bol konulur. kırmızı biberi çok olursa tarhana tatlı olur. ve tarhanaya konulan kırmızı biber közlenip ezilir de öyle konulursa çok daha iyi sonuç elde edilir.
  
  zipirinsan, sinekler konmasın diye verandada tarhana beklerken bildirdi.
• o corbasi olan degil, bastan belirteyim. yani bunun da corbasi yapilir ama yine de bu o toz halinde olandan farklidir da. haslanmis bugday turevine yogurt, kekik, tuz vs. eklenir, bu kurutulur. butun kis boyunca yenir, arkadaslariniz bakar, "bu ne lan?" derler en kibar halleriyle, tadina bakarlar, pesinizden kosarlar.
• anadolu'da farklı şekil, koku ve tatlarda hazırlanan yiyecek. işbu bu entrymizde bahsi geçen; turuncumtrak, kırmızı gibi, değil gibi olan toz tarhanadır. mesela ege yöremizde; ev yapımı olduğundan kelli, her evdeki tarhananın tadı farklı olur ve her ev kadını en iyi tarhanayı kendisinin yaptığını düşünür ama bunu asla sesli dile getirmez. onlarca farklı evde çorbasını içtiğimde, ev sahibi kadın ' bu yıl tarhanam pek güzel tuttu' diyerek, başarıyı güya kişiselliştirmemeye çalışsa da, sofradaki kadınlardan hiç ' aaa evet çok güzel olmuş' ifadesini duyamamışımdır. onun yerine ' hımm benimki de pek güzel tuttu, 2 kilo nohut haşlayıp koydum' şeklinde cevaplar duymak olasıdır. anneannelerimizden kızlarına geçen tarhana karma ^* geleneğini annelerimiz yaşatmaktadır. şehrin orta yerinde, bir apartman dairesinde mayalaşma sürecindeki kokuya rağmen, azimle tarhana yapan anneler çoktur. ama bir korku hasıl olmaya başladı kentli olmamının getirdikleriyle. mesela diyorum, 50 yıl sonra içinde tarhana yapılan kaç ev olacak? şehir yaşamının hengamesinde, ally mcbealler ve christian troylar olma yolunda istemsiz adımlarla ilerlerken, ev yapımı yemekler yapan lokantalarda bile bulamayacağımız bir tattır tarhana. çünkü en güzelini annemiz yapar. ve bir kaç kuşak sonra belki en güzel tarhanayı sadece uzak bir akrabamızınki zannedeceğiz, tatma fırsatımız olursa... belki istemeye utanıp, marketten hazır tarhana alıp içine salça domates vs gibi takviyeler koyacağız, anne tarhanasının tadının peşinde... ve cinsiyeti ne olursa olsun, şimdiki gençlerin ve orta yaşlıların sahip çıkması gereken bir tat tarhana.
  ana fikir: tarhana karmayı öğrenelim, öğretelim.
  not: azuth, kargo bugün elime ulaştı. rengi ve kokusu gayet başarılı görünüyor. ellerine sağlık.
• bugday ürünlerinin yogurt veya ekşi süt katılarak laktik asit fermentasyonuna tabi tutulmasıyla üretilen, yarı hazır bir gıda maddesi olan tarhananın orta asya'dan göc eden türkler tarafından anadoluya, ortadoğu, macaristan ve finlandiya'ya m.ö. 450 yıllarında yayılmış olduğu tahmin edilmektedir. macaristan'da "tahonya", finlandiya'da "talkuna", bulgaristan'da "turkhana", sırbıstan'da "tarana", ve yunanistan'da ise "trahana", "kapestoes", veya "zamplaricos" adlarıyla da tanımlanan tarhana benzeri ürünler tüketilmektedir.
• dünyanın ilk hazır çorbasıdır.
  
  emek yoğun olduğu için fiyatı pahalıdır. bir de hazırlanmasındaki önemli bir kaç nokta var, dikkat edilmezse insanı hasta eder hem kısa hem uzun vadede. detaylar için: benimgidamuhendisim.blogspot.com.tr
• yurt dışındaysanız evden gelen, ama kelimenin tam anlamıyla evden gelen, güzel kokulu, eşsiz bir doğumgünü hediyesi aynı zamanda. ağlıycam galibağ.
• evde yapımı çok basit olan gıda ürünü.
  
  1kg domates, 1kg kırmızi biber , 1kg soğan ,1 demet nane , 1 demet maydonoz doğranarak 3 bardak su ile iyice kaynatılır.
  
  ıyice piştikten sonra rondodan geçirilir. harç haline getirilir tekrar pişirilir.
  
  bu hazırlanan malzeme un ile beraber ekmek yaparcasıma kulak memesi kıvamında mayalana ak hamura çevrilir.
  
  rengi açık turuncu kulak memesi halini alınca cam bir kavanozda üzerine havlu bırakılarak mayalanmaya bırakılır.
  
  tatlı sevenler 4-5 gün , ekşi sevenler 7-8 gün mayalanmaya bırakır.
  
  kuru hale getirmek için kurabiye şeklinde firinin kapaği aralik birakilarak en düşük sıcaklıkta 8-10 saat kurutulur. kurabiye gibi olan tarhana tekrar rondodan geçirilerek un hale getirilir. tekrar tepsiye serilerek tekrar kurutulur.
  
  alın size ev yapımı tarhana.
• ellerin memleketinde üşütüp hasta hasta yatmakta olan beni mucizevi bir şekilde ayağa kaldırmıştır. allah' tan anam gelirken azığıma bana 6 ay yetecek kadar "mucizevi" tozdan komuş da şu garip çocuğu gurbet ellerde tarhanasız bırakmamış.
  
  bu vesile ile entryme son verirken, bir diğer mucizevi şeye şu şekilde seslenmek istiyorum.
  
  tarhana tartar boğazımı yırtar, baklava kardeş gel beni kurtar.
• koku "dar hane"dir. tarhana yapmak icin kullanilan malzemeler kolay bulunur ve ucuz seyler oldugu icin fakir aileler tercih edermis.
• paketleyip cips niyetine satsak parayi kirariz cevat abi
  dedirttiren bir tur kuru yemis.
  toz halinde corbalik olanlarini sevmem.