• wittgenstein'ın bas yapiti.dusuncelerin daha iyi ifade edilmesi icin, dilin mantigini inceleyip, ifade sorunlarına cozumler sunmakta. semantik kırılmaları, representasyonlari, matematiksel ifadelere döküp, cozumler uretiyor. kitaptaki maddeler 1- 7 arasi degerlerle numaralandirilmis. kitaptan bir kac alinti:
    1. the world is all that is the case.
    2.063 the sum-total of reality is the world.
    3. a logical picture of facts is a thought.
    7. what we cannot speak about we must pass over in silence.

    kitabin son maddesinin, bu ince maddenin 7. olarak numaralandililmis olmasinin rastlanti olmamali. bu maddenin turkce meali ve almanca orijinali için (bkz: wittgenstein)
  • ayrıca tractatus, wittgenstein abimizin köpeğinin de adıdır.. (bkz: tevatür yalancısıyım)
  • ilk baskısı bfs yayınlarınca yapılmıştır.
  • "üzerinde konuşulamayan konuda susmalı."
  • "6.43 iyi ya da kötü isteme dünyayı değiştirecekse, dünyanın ancak sınırlarını değiştirebilir, olguları değil; dille sözü edilebilir olanı değil.
    kısacası, bu yolla dünyanın o zaman tümüyle başka bir dünya olması gerekir. sanki bütün olarak batması ya da çıkması gerekir.
    mutlunun dünyası, mutsuzunkinden başka bir dünyadır.

    6.431 nasıl ki ölümde de dünya değişmez, yalnızca sona erer.

    6.4311 ölüm bir yaşam olayı değildir. ölüm yaşanmaz.
    bengilikten, sonu gelmeyen bir zaman-süresi değil de zamansızlık anlaşılırsa, şimdiyi yaşayan bengi yaşar.
    görüş alanımız nasıl sınırsızsa, yaşamımız da tıpkı öyle sonsuzdur.

    6.4312 insan ruhunun zamansal ölümsüzlüğü, yani yaşamasının ölümden sonra da bengi sürüp gitmesi, hiçbir biçimde güvenilir olmamakla kalmaz, herşeyden önce, bu varsayım, onunla hep elde edilmek istenen çıkarımı da hiç sağlamaz. bengi yaşayıp gitmemle bir gizem mi çözülecek? o zaman bu bengi yaşam da şimdiki yaşamım kadar gizemli olmayacak mı? zaman ve uzam içindeki yaşam gizeminin çözümü, zaman ile uzamın dışında yatar."

    diyerek beni benden alan ludwig wittgenstein'ın baş eseri kabul edilen kitaptır.
  • felsefe alaninda 20 yuzyilin en ilginc (ve de en onemli) kitaplarindan biri. wittgenstein'in dunya, gerceklik, bilim, etik, mantik, din, mistik, felsefe, dil ve dusunce alaninda yaptigi onermeler (propositions) ve bu onermeleri aciklamak icin ortaya attigi ikincil (ucuncul, dorduncul, besincil vs...) onermelerden (sub-propositions) olusan cok ilginc, matematiksel bir yapisi vardir. bu onermelerin hepsi -incil'in bablarinda oldugu gibi- numaralandirilmistir. kitabin temel 7 onermesi vardir (ingilizcesini yazacagim, kusura bakmayin):

    1. world is all that is the case
    2. what is the case–a fact–is the existence of states of affairs.
    3. a logical picture of facts is a thought.
    4. a thought is a proposition with a sense.
    5. a proposition is a truth- function of elementary propositions. (an elementary proposition is a truth-function of itself.)
    6. the general form of a truth-function is [p, e, n(e)]. this is the general form of a proposition.
    7. what we cannot speak about we must pass over in silence.

    kitabin yapisi ve onermelerin dizilisi oyle ilginctir ki, aslinda kitabin gercekte bir basi ve sonu olmadigina dair yorumlar bile yapilmistir. onermelerin cogunlugu kisa, guclu ve acik bir sekilde yazilmistir. genel olarak dilin dunyayi anlamamiza ve ifade etmemize yetmeyecegine dair bir gorusu vardir kitabin. hatta oyleki, ilk onerme (world is all that is the case) ile son onermeyi (what we cannot speak about we must pass over in silence) okumak hemen hemen yeterli gibidir -bu iki onermenin arasindakiler nerdeyse luzumsuz gibi!.

    hayatinin ikinci doneminde yazdigi philosophical investigations'da tractatus'da yazdigi fikirleri elestiren bir dusunce savunsa da bu ilk ve son onermeye hala bagimli kalir wittgenstein.

    akademiyi bitirme projem olarak interactive versiyonunu yapmak icin sectigim bir kitaptir ayrica.
  • sevgili hocamız akın etan'ın bize yıllar önce biz okul sıralarındayken* bize tanıştırdığı büyük eser. bir senemizi aldı, sonra da senelerimizi.
  • kitabı oluşturan yedi ana önermenin türkçesi şöyledir:

    1. dünya olduğu gibi olan her şeydir.
    2. olduğu gibi olan, olgu, olgu bağlamlarının öyle varolmasıdır.
    3. olguların mantıksal tasarımı, düşüncedir.
    4. düşünce anlamlı tümcedir.
    5. tümce, temel tümcelerin doğruluk işlevidir. (temel tümce kendi kendisinin doğruluk işleidir.)
    6. doğruluk işlevinin genel biçimi şudur: [değil p, değil e, o (değil e)]
    7. üzerinde konuşulmayan konusunda susmalı.

    son önermeye gelmeden önce 6.54'te ortaya koyulan felsefenin ne olduğuna dair mecaz da ilgi çekicidir:
    6.54 benim tümcelerim şu yolla açımlayıcılardır ki, beni anlayansonunda bunların saçma olduğunu görür -onlarla-onlara tırmanarak- onların üstüne çıktığında. (sanki üstüne tırmandıktan sonra merdiveni yıkıp devirmesi gerekir.) bu tümceleri aşması demektir, o zaman dünyayı doğru görür.

    ludwig wittgenstein, tractatus logico philosophicus , yky 2001
    çeviren: oruç aruoba
hesabın var mı? giriş yap