zhang ke jia

• 1970 doğumlu çinli yönetmen.
  
  - ilk filmi xiao wu (1997) ile festival çevrelerinde oldukça sıcak geçen ısınma turlarına başladı.
  - ikinci filmi platform (2000) ^* ile eleştirmen çevrelerince konfeti yağmuruna tutuldu.
  - üçüncü filmi unknown pleasures (2002) ^* ile son yıllarda asya'dan çıkan en iyi yönetmenlerden olduğunu artık kanıtladı.
  - dördüncüsü the world (2004) ^* dünya çapındaki festival turuna 2004'teki toronto film festivali'nde başladı ve yine pek beğenildi.
  
  filmlerinde çoğunlukla alt sosyo ekonomik tabakadaki çinli gençlerin iletişimsizliklerini, şaşkınlıklarını, kopukluklarını anlatıyor; batının çin üzerindeki etkisini, şehirleşme ve globalleşmeyi irdeliyor.
  
  her biri gönül rahatlığıyla önerilir.
• 6nci nesil cin sinemasinin en onemli yonetmenlerinden biridir. bir onceki neslin efsane ve masallara dayanan gosterisli film tarzini tamamen terk ederek (hatta zaman zaman 5nci neslin onde gelen isimlerine aciktan meydan okuyarak) filmlerinde sosyalizm sonrasi gercekcilik (post-socialist realism^*) anlayisini benimsemistir.
  
  eserlerinde belirli bir zaman ve mekanda cin halkinin gercek yasantisini olabildigince katiksiz bir sekilde aktarmaya calisir. sinematografi ve mizansen anlayisi tamamen bu gerceklik atmosferini desteklemek uzerine kuruludur. profesyonel oyuncularin kaliplasmis hareket tarzlarinin filmlerine sentetik bir hava getirecegi endisesiyle hep amator oyuncularla calismayi tercih etmistir. (hemen hemen her filminde basrol oynayan hongwei wang aslinda zhang ke'nin pekin film akademisinden sinif arkadasidir. diger bir fetis basrol oyuncusu tao zhao ise profesyonel bir dans ogretmenidir. hatta still life'da madenci karaterini canladiran kisi ise gercek hayattaki kuzenidir.)
  
  benimsedigi gercekcilik anlayisi filmlerini seyirciler icin oldukca zor ve yorucu bir hale sokar maalesef. genellikle seyircinin onun filmlerine gosterdigi ilk tepki filmlerinin uzun, sikici ve donuk oldugudur. ustelik under-narrated^* anlatim tarzi yuzunden filmlerinin tek seferde anlasilmasi bile pek mumkun degildir cogu zaman. ancak zhang ke'nin gercek dehasi gorunurdeki bu donuklugun arkasina gizledigi birbirinden carpici ve heyacan verici metaforlarda saklidir. her filmi aslinda bir bilmecedir. seyircinin filmlerinden zevk alabilmesi icin filmlerinin her bir karesine gomdugu metaforlari kaziyarak cikarmasi gerekir. diger yandan ortalama bir seyircinin sahip oldugu sinema kulturu ile bu metaforlari yakalamak pek mumkun olmadigindan profesyonel kaynaklara^** basvurmadan filmlerinin gercek degerini kavrayabilmek pek mumkun degildir ne yazik ki. (en onemli filmi kabul edilen platformu seyrettikten sonra acilistaki 20 saniyelik tiz sesin ne anlama geldigini cozememisseniz veya filmin sonunda (tiananmen olaylari sonrasinda) radyodan verilen esgallerin kime ait oldugunu fark edememisseniz siz de benim gibi ortalama bir sinema seyricisisiniz demektir.) hatta cogu zaman filmlerini anlayabilmek icin temel cin eserlerine bile basvurmaniz gerecektir. aksi halde unknown pleasures'daki kelebek dovmesinin tao zhao'nun kullandigi peruk ile olan iliskisi gibi birbirinden karmasik metaforlari cozmeniz mumkun degildir.
  
  zhang ke'nin filmlerini seyrettikten sonra izlediginiz goruntulerin sinema olarak adlandirilmasina dahi itiraz edebilirsiniz. seyrettiginiz ilk filmi muhtemelen 150 dakikalik bir sabir testi gibi gozukecektir size. ancak filmleri hakkinda ilk basta ne kadar olumsuz dusunurseniz dusunun scorsese'nin zhang ke icin soyledigi su sozler sorunun zhang ke'nin filmlerinde degil sizin sinemaya bakisinizda oldugunu yuzunuze carpar:
  
  "every ten, twenty, thirty years, someone comes along and reinvent the cinema. [zhang ke jia] reinvented cinema."
• (bkz: günahın dokunuşu)
• 67. cannes film festivali'nde jüri üyesi olarak yer alan yönetmen.
• son filmi dağlar uzaklaştığında ile kendi çizgisinin ve kalitesinin içine etmiştir. daha minimalist, daha gerçekçi ve içe dokunan filmleri gitmiş, daha büyük problemlere değinmek isterken aralarda bir yerlerde kaybolan bir film gelmiş.
• nuri bilge de pek severmiş kendisini.
• neredeydin bu zamana kadar.
  
  kendisiyle çok güzel tanıştık.
  
  (bkz: ash is the purest white)
• büyük bir şeye soyunan; yaşamın hengâmesine kapılışları, savruluşları, kayboluşları ve bence en önemlisi unutuluşları hayatın şiirselliği içinde sunan altıncı nesil çinli yönetmen.
• izlediğim ilk filmi (bkz: xiao wu)'da çinin (bkz: yılmaz güney)'iymiş hissi veren yönetmen.
• nuri bilge ceylan'a göre en büyük çinli yönetmenlerden biridir. ikisi de ilk filmlerini^** 1997 yılında çekmiş ve yavaş yavaş dünyaca tanınan birer yönetmen olmuşlardır.