hesabın var mı? giriş yap

  • sadece bu olaya bakılarak atatürk'ün ne kadar kıymetli bir adam olduğunu anlayabilirsiniz. burada din satan, bilhassa kadınların buna çok dikkat kesilmesi lazım. aklınızı başınıza alın. şöyle bir durum bu memleketin başına gelse ; öyle kıçınızda kot pantolon, başınızda türban gezemezsiniz. cumhuriyet değerlerine bu sebeple sahip çıkın.

    ayrıca destek verdiğiniz şahsın “taliban'ın bu görüşmeleri türkiye’yle çok daha rahat yapması lazım, çünkü türkiye'nin taliban'ın inancıyla alakalı ters bir yanı yok.” dediğini de unutmayın.

  • henüz açıklanan ön rapora göre; 36k feetten 38k feet'e tırmanma esnasında iki pilotun önlerindeki airspeed bilgisinde fark oluşması ve neredeyse aynı anda bir overspeed ikazının alınması ve otopilotun devreden çıkması, olayın karmaşıklaşması, bunları müteakiben uçağın stall denilen duruma girmesi ve bu durumdan çıkılamaması nedeniyle oluştuğu düşünülen kazadır.

    olayın özeti:

    uçak dubai'den kalkıyor. saat 13.29'da iran hava sahasına girip tahran'daki hava trafik kontrolörü ile iletişime başlıyor ve önceden planlandığı gibi 36 bin feet irtifaya çıkıyor. saat 14.32'de 38 bin feete çıkış için hava trafik kontrolöründen izin istiyor ve bu seviyeye tırmanmaya başlıyor. ancak bu yüksekliğe çıkamadan yeniden kontrolörü arıyorlar ve uçakta bir sorun oluştuğunu, 37 bin feete inmeleri gerektiğini söylüyorlar. bu noktada iki pilotun önündeki hava hızları arasında fark oluşuyor, otopilot devreden çıkıyor. stall yaşanıyor ve hızlı bir şekilde irtifa kaybediyorlar. olayın başlangıcından yaklaşık 5 dakika sonra motorlar duruyor ve akabinde kaza gerçekleşiyor.

    raporun satırbaşları şöyle:

    - hava şartlarında ciddi bir sorun yok.

    - her iki pilotun sağlık durumları uçuşa engel oluşturmuyor ve aldıkları eğitimlerde sorun görünmüyor.

    - uçağın bakımları düzgün yapılmış. hava hızını gösteren sistemin en son bakımları; 17 mayıs 2017'de malta'da (functional check yani çalışma kontrolü olarak) ve 23 haziran 2016'da (detaylı bakım) olarak yerine getirilmiş.

    - iki airspeed bilgisinde fark oluşuyor.

    - o anda overspeed ikazi geliyor.

    - hız farkı görülüyor. cross check yapılmadan (yani uçağı doğru airspeed'e ayarlamadan) gaz kolu geri çekiliyor ve akabinde sürat stall hızına geliyor.

    - uçak stall'a girip irtifa kaybediyor. bu noktadan sonra tayyare seri şekilde pitch ve roll hareketleri yapmaya başlıyor.

    - ekip olayı çözmeye çalışırken 31.5k feette önce 2 no'lu motor 30k feette 1 no'lu motor duruyor (full power loss, çok sakat bir durum. motor gücü yoksa stalldan çıkmak mümkün değil)

    - bu andan sonra uçağın tüm elektriği kesiliyor, fdr kayıt yapmayı bırakıyor. cvr 80 saniye kadar daha kayıt yapıyor. (fdr'ın kaydı kesmesi enteresan. normalde fdr ve cvr uçak jeneratöründen gelen elektriği kullanır. oradan elektrik gelmezse bataryadan gelen elektriği kullanır. burada fdr, motorlar susunca kapanan jeneratörlerin elektriği kesmesi sonucu kaydı durdurmuş. iranlılar böyle yazmış rapora. ama cvr kayda devam etmiş demek ki cvr bataryadan güç almış. acaba iranlılar elektrik kesilince fdr'a kayıt için bilgi yollayan sistemler kapandı o nedenle fdr'da kayıt yapmayı kesti mi demeye çalıştı ben rapordan tam anlayamadım orasını. raporda burası tam olarak şöyle anlatılmış: "engine power began to decrease on both sides until both engines flamed out in stall condition and fdr data was lost at this point due to powering off aircraft electric bus (electric bus kabaca güç hattı demek) which did not continue to receive power from engine generators. cvr recording continued for a further approximately 1 minute and 20 seconds on emergency electric bus by using electric power of aircraft battery.")

    - bundan sonra yere vuruncaya dek geçen birkaç dakikada neler yaşandığını asla bilemeyeceğiz.

    - uçak yere vuruncaya dek yapısal olarak bütün kalmış, havada parçalanmaya başlamamış. enkazın incelenmesi sonucu varılan netice bu.

    dakika dakika bakarsak durum şöyle gelişmiş:

    13:29 tc-trb, iranlı hava kontrolörü ile bağlantıya geçiyor ve önceden planlanmış 36 bin feet irtifaya çıkış izni alıyor.

    14:28:48 uçak 36 bin feette olduğunu doğruluyor, kontrolör de onaylıyor.

    14:32:17 pilot 38 bin feete tırmanma izni istiyor, kontrolör izni veriyor.

    14:33:15 tc-trb ile aynı rotada ama uçağın önünde olan olan thy'nin 575 numaralı seferi 36 bin feet irtifaya çıkma izni istiyor ve onayı müteakip o irtifaya tırmanıyor.

    14:34:37 tc-trb 37.900 feet civarında kontrolörü arıyor ve bir arıza gördüklerini söyleyip 37 bin feete inme izni istiyor. kontrolör henüz onay vermeden bu seviyeye doğru alçalmaya başlıyorlar. bu anda kontrolör izni veriyor. bu noktada uçağın 36 bin feette 390 knot olarak görünen hızı 37900 feette 316 knot'a inmiş olduğu radar ekranından görülüyor.

    14:35:36 uçak 34 bin feet irtifaya doğru inerken hızının 288 knot'a düştüğü görülüyor. pilot 34 bin feete alçaldıklarını söylüyor.

    14:37:53 uçak 34 bin feette de tutunamıyor ve kontrolör uçağa çağrı yapıp hangi irtifayı istediklerini soruyor. pilot yanıtlıyor ama yanıtı anlaşılamıyor. bu andan sonra uçak yapılan çağrılara yanıt vermemeye başlıyor.

    14:38:43 uçak hala irtifa ve hız kaybetmeye devam ediyor. kontrolör durumun normal olup olmadığını soruyor ama yanıt alamıyor. bundan sonra benzer şekilde çağrı yapıyorlar ama uçak yanıtlamıyor.

    14:39:48 kontrolör uçağın önünde olan thy575'e, tc-trb ile bağlantı kuramadığını, kendisine yardımcı olup olamayacağını soruyor. thy575'in pilotu doğrudan tc-trb'ye türkçe çağrıya başlıyor ancak yanıt alamıyor.

    14:40:58 tc-trb iranlı kontrolörün radar ekranından kayboluyor. kontrolör durumu thy575'e bildiriyor ve yeniden uçağa çağrı yapmasını istiyor. thy575'in pilotu defalarca uçağa sesleniyor ama yanıt alamıyor. sonunda pilot kontrolöre yanıt alamadığını ve uçağı en son kendi tcaslarında 6 bin feet altlarında hızlı bir şekilde irtifa kaybederken gördüklerini söylüyor.

    çok üzücü bir kaza. detayları okumak çok çok çok ızdırap verici. yani motorlar durduğunda uçağın burnu neredeyse 34 derece yukarıdaymış ve kontrolsüzce düşmekteymiş. neden airspeed farkı emercensisi uygulanmadı, neden stalldan çıkış emercensisi uygulanmadı?.. sorular çok.

    konu kadın pilot mevzusu değil. olayı oraya çekmek çok yanlış. ortada birkaç faktörün etkisi var. şöyle düşünün herşey normal giderken bir anda 2-3 tane alarm çalıyor, çok geçmeden kumanda kolları titremeye, uçak anormal şeyler yapmaya başlıyor. bu anda sorunu tespit edip düzeltici işlem uygulamak, kokpitte iletişimi sağlamak, arkada panikleyen insanları teskin etmek durumundasınız. biz dışarıdan bakıp "a bak irtifası yeterliymiş, ama şöyle yapsaymış, ama böyle etseymiş" diye rahat bir anımızda düşünüyoruz ancak o anda o baskı altında seri karar verip uygulamak cidden çok zor. o nedenle uçak kazalarının kadını erkeği olmaz. eleştiri yaparken bunu da akılda tutmakta fayda var. evet gerçekler ortaya çıksın, hatalardan ders alınsın buna kimse birşey demiyor ama olayı farklı boyuta taşıyıp "ama kadın bik bik bik..." demek de yanlış bana göre.

    edit: olayın kronolojisi eklendi.
    edit-2: olayın resmi raporu daha önceki entry'mde yazdığım gibi şu adreste. yalnız sitede mi sorun vardır nedir ulaşmak mümkün değil. ben vpn kullanarak girdim ve raporu indirebildim.

    şuna (bkz: #82147244) birkaç kelam etmek lazım.

    bak güzel kardeşim cahilsin, ayrıca saygısızsın. birincisi birgen air'de düşenlere keko diyemezsin. sana 5000 saat eğitim verelim, üzerine 5000 saat uçuralım, kalkışta unreliable airspeed (iki pilot önündeki hızların farklı olması) arızası yaşayan kocaman bir boeing 757'yi düşük irtifada içine girdiği stall'dan çıkaramazsın. çünkü hem irtifan yetmez, fizik denen bir durum var, hem de tecrüben yetersiz kalabilir. kalkışta yaşanacak en boktan arızalardan biridir unreliable airspeed çünkü o anda neye güveneceğini seçemezsin. tamamen refleks hareket etmen lazım. şunu diyebilirsin, birgen air kokpiti seri davranamadı eyvallah bu bir eleştiridir. ama keko diyemezsin. dünyanın en sağlam pilotlarını koy oraya %80'i düşer, geri kalanının da ne şekilde tayyareyi indireceği meçhuldür.

    gelmişsin buraya cahil cahil yazıyorsun, raporu okumadan insanları suçluyorsun daha arızayı anlamamışsın. bu kazada da asıl sorumluluk kimde belli tamam. buraya tek tek konuşmaları yazmıyorum, var raporda konuşmalar. yardımcı pilot klasik bir hava kuvveti eğitimi aldığını belli edercesine hemen çekliste sarılmış duruma müdahale etmek için. farkına varmış uçağın stall olduğunu. 3 defa çekliste başlamış bitirememiş. kaptana "neden burnu tutuyorsun, bırak burnu" demiş. dünyada stalldan çıkış prosedürü bellidir uçaktan uçağa minör farkeder; stall olunca burnu aşağı ver, gazı kökle, kanatlarını düz tut. zaten uçak aerodinamiği gereği stalldan çıkacak böyle. yardımcı pilot uyanmış mevzuya. ne bilip bilmeden insanları genelliyorsun yok dubai'den gelince hava atılacakmış yok işlerini bilmiyorlarmış!

    arkadaşım basiret bağlanması diye bir durum var havacılıkta. kaderin yazılmış, olmuyor, çıkamıyorsun dışarı. bu kokpit bunu yaşamış maalesef. o atmosferi bilmeden yazmayın böyle yaralayıcı ifadeler, ayıp oluyor. evet hatalar var evet ders alınması lazım. buna itirazımız yok. ama böyle dangır dungur da yazılmaz ayıptır, günahtır!

  • mutluluk ve üzüntüyü bir arada hissettiren insanlardır. yemeyen yaşamıyor mu sanki yaşıyor işte hem de bayağı mutlu gözüküyor adamlar ama bu işte bir terslik olduğunu bilmek ve belki bunun da bir parçası olmak ve ne yapabilirim sorusuna bir cevap da bulamamak düşündürüyor insanı. belki bir dahaki sefere alırken fairtrade logosuna bakmak sadece akla gelen o da ne kadar güvenilirse artık (m.na kodunuz yepisyeni dünyanın)

    https://www.youtube.com/watch?v=zen4hczuto0

    not: altyazılar maalesef ingilizce.

  • okyanus dibinde bulunan çatlaklardan levhaların arasına sızan suyun magmaya yakın kısımlarda bulunan ergimiş kayalar tarafından ısıtılarak tekrar okyanus dibine yükseltilmesiyle oluşmuş, sıcaklığı yüksek oluşumlardır. derinlere sızan su kat ettiği yoldan ve özellikle magmaya yakın kısımlardan zengin mineral, gaz içerikleri elde eder. bu su, okyanus tabanına tekrar çıktığında ise yüksek basınç ve düşük sıcaklık yüzünden bu maddeleri çökeltir. bu çökeltiler zamanla bir baca oluşturur.

    bu bacalarda yüksek oranda inorganik madde bulunur. bu inorganik maddeler kemosentez süreciyle bakteriler tarafından alınır ve organik enerjiye dönüşür. yengeç, karides gibi canlılar da bu bakterilerle beslenerek besin zinciri yaratır. yani bu süreç hayat için illaki bitkilere ya da güneşe ihtiyacın olmadığını kanıtlar. ayrıca burada yaşayan canlılar okyanus dibinde bulunduğu için çok yüksek basınç koşullarına da dayanıklıdır. tüm bunlar göz önüne alındığında dünyadaki ilk yaşam formlarının bu sistemle can bulmuş olması muhtemel. buralara cansızdan canlıya geçiş ortamı denilebilir.

    gelecekte satürn'ün en büyük uydusu olan titan'a yapılacak olan keşiflerde titanın metan denizlerinin içinde bu tür yaşam formları aranacak. titan bizim için uygun koşullara sahip olmayabilir ancak dünyada bile yeni yeni keşfettiğimiz birçok değişik oluşuma ev sahipliği yapıyor olabilir. eğer gelecekte dünya dışı yaşamı keşfedeceksek bu yaşam büyük ihtimalle bakteri formunda ya da basit formlarda olacaktır.

    hidrotermal baca

  • iki sıra normal merdiven arasında yer alan rampadır. yani engelli bir vatandaşın bu rampaya ulaşması için önce normal bir merdiveni kullanması ardından da dışarı çıkabilmek için bu rampanın ardından bir normal merdiven daha kullanması gerekmektedir.

    şimdi hangi aklı evvel bunu tasarladı, kim buna onay verdi diye sormanın gereği yok. burayı tırmanıp özdilek avm'nin önüner çıkınca sizi hemen saray muhallebicisi karşılamıyor mu? işte o zaman anlıyorsunuz kimin işi olduğunu.

    belediyelerin engelli vatandaşlar için yaptığı göstermelik icraatların sonu gelmeyecek sanırım. boşa harcadığınız paralar haram olsun amk.

  • 10 yıl karate, 8 yıl boks, 3 yıl okul öncesi öğretmenliği yaptım; milletvekili tanıdığı olan herkesi döver.