ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap
çok marjinal ev partisi
-
eski video hatta o kadar eski ki orada koko çeken, hap atan gençler şu an umre'de 2. turu atıyor.
güzel olup sevgilisi olmayan kız
-
benim.
kızdan bahsediyorum. önce ben gördüm, benim beyler.
doların bir yükselip bir düşmesinin sebebi
-
başlık tuttu madem, son zamanlarda doların neden yükseldiğine ilişkin bir şeyler yazayım şöyle anneye anlatır gibi:
şimdi bu dolar dediğimiz amerikan parası, abd merkez bankası (fed) tarafından basılan bir ödeme aracı. dünyada ne kadar dolar olacağına fed karar verir. nasıl bizim merkez bankamızın belirli hedefleri ve misyonları varsa (fiyat istikrarı en önceliklisi) fed'in de kendi öncelikleri ve tutturmak istedikleri hedefler var.
şimdi bu fed, kriz zamanlarında piyasayı canlandırmak için, işsizliği azaltmak ve büyümeyi sağlamak için bir karar aldı. dedi ki, alın size dolar, ama faize de koymayın, faizleri de düşürdüm dedi (0 ila 0.25), gidin bu parayı harcayın, yatırım yapın, paradan para kazanın dedi. bunları yaparken de hem büyürüz hem de yatırımlarda o kadar insan çalışacak işsizlik azalacak gibi bir plan yaptı. dolayısıyla, yıllarca piyasaya ucuzdan dolar saldı.
peki bu dolarlar nerelere gitti? altına gitti, kendi iç piyasasına gitti, başka ülkelere gitti, başka ülkelerin borsalarına girdi. bu başka ülkeler kimlerdi? yabancı yatırımcıya ihtiyaç duyan ülkeler, gelişmekte olan ülkeler. türkiye gibi ülkeler. bu para yağdı türkiyeye. ucuzdan dolar oh mis. yabancı elinde dolarla geldi türkiyeye, bozdurdu dolarını, tl ile borsaya girdi, tlden faize koydu falan fistan.
peki yıllarca süren bu dolar sağanağında bizim ne yapmamız gerekiyordu ve ne yaptık?
biz bu likiditeyi bulduğumuzda yapmamız gereken şey yapısal bir takım iyileştirmeler ve uzun vadede bize para kazandıracak teknolojik gelişmeler ve know-how barındıran yatırımlar yapmalıydık. boylece piyasada para kalmayınca da ürettiğimiz katma değerli ürünleri satabilir, ülkeyi büyütebilir ve orta gelir tuzağından sıyrılabilirdik. eğitime bilime teknolojiye yatırım yapsa idik, bir güney kore gibi teknoloji üreten firmalarımız, ne bileyim hindistan gibi uzay araştırmaları gerçekleştirecek bilimsel altyapımız falan olabilirdi.
ne yaptık bunları yapmadık da? ev yaptık. gökdelen diktik. harcadık. dolarları gömdük inşaata gömdük lüks araçlara gömdük iphone 6 lara. lan bu ucuz likiditenin bir sonu olabilir diye düşünmedik hiç..
yıllar geçti ve 2013'e geldik.. fed yeni bir açıklama yaptı. dedi ki, artık ucuz para devri bitti. iyi kötü yıllarca saçtığım paralarla ekonomi biraz düzeldi. artık daha fazla para saçarsam bu sefer balonlar oluşur. doları hakettiği seviyeye yükselteceğim, faizleri artıracağım dolayısıyla yine tasarruf oranı artsın istedi. bu kararı neden aldı? çünkü 1) balonlar oluşabilirdi engellemek istiyor, 2) tasarruf oranları artmalı sermaye toparlanmalı. 3) fedin bütçesi trilyonlarca dolar oldu bunun bir sonu olmalı.
sonuçta gezi eylemlerinden hemen öncesinde, tahvil alım programı adı verilen ucuz para saçma politikasını durduracağını açıkladı. bu bizim için ilk şok oldu. insanlar bu karara hemen tepki verdiler ve dolar yükselmeye başladı. bu duruma hemen müdahale edemediler bizim merkez bankamız. sonrasındaki süreçte siyasi gerginliklerle beraber beklentiler o kadar değişti ki dolar 2 liranın üzerini gördü. bizim merkez bankası da el mahkum doları düşürmek için faizleri 4-5 puan artırmak zorunda kaldı.
faiz neden kötüdür? aslında faiz kötü değildir, ayarında faiz, enflasyona uyumlu faiz iyidir. çünkü sermaye toplanır. toplanan sermaye ile yatırım yapılabilir. faiz bu açıdan iyidir. ama olmaması gereken ve el mahkum istemeden yaptığın faiz artırımı kötü bir durumdur çünkü faiz yüksek olursa insanlar borç almak istemezler. borç almayınca da yatırım yapmazlar. yatırım yapmazlarsa her sene işgücüne katılan insanlar işsiz kalır. ya da mesela ev mev satın almamaya başlarlar. eldeki evler falan elde patlar. tayyibin şu an faiz indir diye yırtınmasının sebebi budur. amma kazın ayağı öyle değil işte. tayyibin dediği gibi kolay olaydı bütün dünya faizleri kaldıralım mis gibi yaşayalım küresel ekonomi coşsun di mi ne güzel lan hayat? tayyip rüya görüyor. gösteriyorlar.
sonuç olarak, fed en sonunda bu faizleri, yukarda anlattığım sebeplerden ötürü artıracağını ifade etti. bu durumda neler oluyor bak:
- yıllarca ucuz dolara alışmış ekonomiden yabancı elini çekmeye başlıyor. yani yabancı diyor ki, benim güvenilir merkez bankam da artık bana faiz vermeye başlayacak. dandik türkiyede ne işim var lan artık benim diyor. giderken dolarlarını alıyor ve içeride dolar azalıyor.
- senin dolar türünde bir ton borcun var. o iphoneları alırken o range roverları alırken hayat çok güzeldi di mi? ucuz ucuz nasıl olsa öderim diye aldın doları bastın yine yabancı şirketlere. sahip olmadığın bir zenginliği öne aldın, önceden yaşadın. bu borç ödenecek illa ki. ve dolar da azaldı piyasada. ne yapacan? daha fazla tl vereceksin ki az olan dolardan elde edebilesin.
- eğer teknolojik gelişmeler yapmış olsan, know-how değeri olan ürünlerin olsaydı onları satar yine dolar bulurdun ama parayla yaptığın betonları kimse almak istemiyor. güney kore gibi cep telefonu tablet gibi bişey üretebilseydin satar yolunu bulurdun şimdi ne yapacan?
- bir de o kadar safsın ki, bu sahte zenginliği kendinden bildin. benim süper yeteneklerim ekonomiyi uçurdu zannediyorsun. ve halkımız da 90% embesil olduğu için büyük çoğunluk buna inanıyor. tayyip sayesinde oldu zannediyor yaşadığı sahte zenginliği. şimdi işler değişince de apışıp kaldı öyle. saçmalamaya başladın. kalan bir avuç yabancı vardı, onları da ürkütüyorsun. adamlar kuyruklarını kıçlarına alarak kaçıyorlar ülkeden lan ne işimiz var bizim bu sirkte diyerek.
sonuç olarak, doların şu sıralar değerlenmesinin temel sebebi bunlar. eklemeler yapılabilir ya da bir hata yanlış varsa uyarın düzelteyim.
ekleme: @sia belirtti; petrolün yükselişiyle türkiyeye giren ve düşüşüyle türkiyeden çıkan bir arap sermayesi mevcut. ve bir de yolsuzluğun yarattığı etki var, yolsuzluk iddiaları bile güveni sarsıp doların yükselmesine yol açıyor. bunlara şeffaflığımız, ekonomik özgürlüklerde geldiğimiz nokta vs gibi sosyal / siyasal riskleri de ekleyebiliriz. hepsinde de daha kötü yerlere gidiyoruz.
edit: çok fazla soru geliyor 1) kriz çıkar mı, 2) euro'da da aynı durum geçerli mi diye. bu yazıda ele alınan dolar idi, euro'nun da ayrı bir hikayesi var elbette. krizin çıkıp çıkmayacağı da kriz lafından ne anladığınıza bağlı. şöyle bir şey yazmıştım geçen hafta: #49447815
edit2: bu yazı birgün gazetesinin 6 mart sayısı manşeti dahil birçok yerde kopyalandı, yayınlandı, araklandı vs vs. onedio haricinde kimse ne izin istedi ne de referans gösterdi. bu hırsızlık kültürü ile bu ülke gelişmez beyler. fırsatınız varsa çekin gidin bu ülkeden.
ruhu güzel insanların ortak özellikleri
-
kendisinden daha zayıf ve güçsüz olanlara karşı iyi davranır. egosunu ve gücünü onun üstünde tatmin etmez.
iş görüşmesinde let's continue in english denen an
-
(bkz: oldu o zaman biz kalkalım)
kuzgun
-
yaptıklarıyla “kuş beyinli” sözünü çürüten, bu sözü artık iltifat olarak kullanmanıza neden olacak zekaya sahip, kurnaz bir kuş.
- kuzgunlar en zeki hayvanlardan biridir.
- kuzgunlar insanların yuvalarına tırmanmalarına engellemek için kaya parçalarını üzerlerine itebilirler. bunu yapamazlarsa da, size değmesinden hoşlanmayacağınız bir sürüngeni getirip üzerinize bırakabilirler.
- eğer bir kuzgun yemeğini saklarken, başka bir kuzgunun ya da başka bir canlının onu izlediğini görürse; yiyeceğini bir yere koyup, başka bir yerde saklarmış gibi davranarak hedef şaşırtabilir.
- kuzgunlar da, papağanlar ve muhabbet kuşları gibi sesleri hafızasına atarak taklit edebilir yani konuşabilirler.
- ayrıca kendisinin alt edemeyeceği avları avlaması için kurt ve tilki gibi vahşi hayvanların seslerini taklit ederek onları çağırdığı da bilinmektedir. böylece kuzgunlar da kurt veya tilkilerden arta kalanları yiyecektir.
- fransa, almanya, danimarka, isveç gibi birçok avrupa ülkesinde kuzgunlar kötülüğün kılık değiştirmiş hali, hatta bazen şeytanın enkarnasyonu olarak kabul edilirler.
- kuzgunlar çeşitli oyuncaklarla, eğer oyuncak yoksa da kendi kendilerine oynayarak eğlenebilirler.
- araştırmacılara göre kuzgunlar iletişim kurmak için jest yapabilirler. avusturya’da yapılan bir araştırmada, kuzgunların başka bir kuşa bir nesneyi göstermek için gagalarını tıpkı parmak gibi kullanarak işaret ettikleri tespit edildi.
- kuzgunlar diğer kuzgunlarla empati kurabilirler. yapılan bir araştırmada; kavga eden kuzgunlardan, kavgayı kaybeden kuzgunun yanına başka bir kuzgunun gelip, onu gagasıyla dokunarak teselli ettiği gözlemlendi. sevdikleri kuşları hatırlarlar ve onlara en az 3 yıl boyunca dostça cevap verirler.
- kuzgunlar gökyüzünde adeta akrobatlardır. havada takla atabilirler.
- kuzgunlar, gagaları da dahil olmak üzere baştan aşağı tamamen siyah renklidir.
- kuzgunlar neredeyse her şeyi yerler.
- kuzgunların kabuktan yapılma derme çatma kızaklarla karda kaydıkları da görülmüştür.
- kuzgunlar ileri derecede öğrenme yeteneğine sahiptirler. bir dizi eylemi izleyerek ipe bağlı bir et parçasına ulaşılması amaçlanan bir deneyde kuzgunlar bunu sadece 6 denemeden sonra başarırken, kargalar 30 denemeden sonra bile bunu başaramadılar.
- kanada’da, nadir görülen beyaz kuzgunlar da vardır.
- kuzgunlar eşit miktarda yiyecek elde etmek için birlikte çalışırlar. ancak bir kuzgunun kendi payına düşenden daha fazlasını aldığını görürlerse ona olan güvenlerini anında kaybederler ve bir daha o kuzgunla asla işbirliği yapmazlar.
- lund university tarafından yapılan bir araştırmanın belgelediği gibi kuzgunlar ileriyi düşünme ve gelecek için plan yapma yeteneğine sahiptirler.
- jimmy isimli bir kuzgun (jimmy the raven) 1000’den fazla filmde rol almıştır. kuzgun jimmy (jimmy the raven), hollywood'ta hayvan eğitmeni curly twiford’a aitti. mektup yazabiliyor, açabiliyor ve hatta küçük bir motosiklet bile kullanabiliyordu. twiford, jimmy’nin 8 yaşındaki bir çocuğun yapabileceği her işi becerebileceğini söyler.
kuzgun ile karga arasındaki farklar:
- kuzgunlar kargalara göre daha büyüktür.
- kuzgunların kuyruk tüyleri kargalara göre daha uzundur.
- kuzgunlar daha büyük, daha kalın, kavisli gagalara sahiptir.
- kuzgunların ömrü genellikle 25 ile 30 yıldır. ancak 45 yıla kadar yaşadıkları da bilinmektedir. kargaların ömrü ise genellikle 8 yıl kadardır.
- sesleri de birbirinden farklıdır:
kuzgun sesi
karga sesi
kaynakça
https://www.mentalfloss.com/…ing-facts-about-ravens
https://www.farmersalmanac.com/…-about-ravens-22850
https://www.allaboutbirds.org/…ommon_raven/overview
http://www.birdsandblooms.com/…rising-facts-ravens/
https://listverse.com/…credible-facts-about-ravens/
https://unbelievable-facts.com/…s-about-ravens.html
https://upload.wikimedia.org/…on_raven_in_flight.jp
https://upload.wikimedia.org/…_a_wonderful_life.png
https://live.staticflickr.com/…876_ae4bd69a33_c.jpg
https://www.hww.ca/…on-raven-vs-american-crow-1.png
melih gökçek'in doktorları tehdit etmesi
-
--- spoiler ---
ishal şikayeti ile doktora giden hastalara sudan dolayı ishal olmuşsunuz diyen doktorları bana bildirin. onları bakanlığına şikayet edeceğim.
halkı huzursuz etmeyin.
--- spoiler ---
kulaklarıma gözlerime inanamadım. adam basın toplantısında utanmadan bunu söyleyebiliyor.
pes vallahi pes!
koca sağlık bakanlığı belediye başkanının maskarası mı olacak şimdi?
bu da haber buyrunuz doktorları tehdit eden başgan
tabipler odası halka dehşet saçıyor
4 yıl 11 ay daha bunlara katlanacak mıyız? omg!
aleyna tilki'nin tuhaf hareketlerini içeren video
-
yaşıtı türk gençleri kant'ın pratik aklın eleştirisini okuyup hegel'e nanik yaparken aleyna'ya yazıklar olsun.
motosiklet ve otomobil sürücü arasındaki tartışma
-
motosiklet sürücü tamamen geri zekalı. en sağ şeritten tam gaz gidip de niye önüme kırdın diye mal mal hareketler sergiliyor.
ben de aktif motosiklet kullanıcısiyim ve çok şükür çevremde böyle mal apaçiler yok.
arkadsslarina güvenip de arabanın önünu kesip kavga etmek falan. katıksız mal.
british airways'in az ödeyen geç biner uygulaması
-
en pahalı fiyattan bilet alacağım ve uçağın kalkması için ucuz bilet alan fakirleri bekleyeceğim öyle mi? ben bindikten sonra uçak harekete geçsin, ucuz bilet alanlar uçağın peşinden koşsun kardeşim.
ses etme
-
bu ülkede pozitif yönde ve cesurca yapılan her girişimin arkasında duran biri olarak, athena uzun yıllardır beni hayal kırıklığına uğratsa da, bugün umutlandırdı.
haremlik selamlık kapı tokmağı
-
ilk kar$ıla$tığımızda çok beğenmi$tik bunu..
kapının üzerindeki iki tokmaktan büyük olanı erkekler için, "küüt küüt" diye çalıyor, diğeri ise küçük bir$ey "pıt pıt" diye çalıyor. gelen erkekse küüt küüt diye vuran büyüğünü kullanıyor, böylece kapıyı açmaya evdeki erkeklerden biri geliyor.. ne güzel dü$ünmü$ler, ne zarif diye geçirmi$tik içimizden ama sonra anladık aslında ne kadar bağnazca bir tutum olduğunu.
kafamıza takılan kısım, bir erkek bir kadın geldiğinde kapıyı erkek çalıyor da, ev sahibi erkek kapıyı açınca gelen kadın arkasını mı dönüyor..