hesabın var mı? giriş yap

  • ilkokul müsameresi tadında hazırlanmış bir video ile özetlenmeye çalışılmış durum. hatta kısmi rezerv sistemiyle alakalı çeşitli video sitelerinde bir miktar daha araştırma yaparsanız konuyla alakalı akıl sınırlarınızı zorlayan başka videolar da bulabilirsiniz. hatta bir tanesi var ki evlere şenlik. 2 tane badem bıyıklı amca; oyuncak eşek, tavşan, kuş, kuzu, bahçe, ev, araba ile izah etmeye çalışıyor durumu. eşek kredi almaya çalışırken “ancak eşekler kredi kullanır zaten.” diye espri yapmayı da ihmal etmiyor. öteki de espri konusunda boş durur mu? sıra kuşa gelince de “kuş kadar beyniyle…” diyor öteki eküri.

    neyse. esas konuya geçmeden önce şunu belirteyim ki ekonomi üzerine eğitim almadım. icra ettiğim meslek de ekonomi üzerine değil. ama hatrı sayılır düzeyde matematik bilgim var. o yüzden ifade ettiklerim arasında yanlışlar varsa onları da bunu göz önünde bulundurarak değerlendirin.

    gelelim mevzuya. genel kanı bankaların kısmi rezerv sistemi ile havadan para imal ettikleri yönünde. öncelikle işin bu kısma tamamen gerçek dışı. bankalar asla havadan para üretmiyorlar. parayı çoğaltan banka değil piyasa. bunu şöyle örnekleyelim. diyelim bankacılık sistemi yok. herkes parasını kendi kasasında saklıyor. benim 100 000 tl param var. bir arkadaşım benden borç istiyor ve veriyorum. o gidiyor onunla bir şey alıyor. satıcı 100 000 tl değerinde mal satmış oluyor. o da o paranın bir kısmıyla kendisinin ve ailesinin kişisel ihtiyaçlarını gideriyor. kalanıyla elemanlarının maaşlarını ödüyor ve işletmesinde satmak üzere daha fazla mal alıyor. bu paraları alan diğer kişi ve firmalar da hemen hemen aynı şeyi yapıyor. benim kasamdan çıkan 100 000 tl piyasada elden ele dolaşıp duruyor. gördüğünüz gibi ortada banka yokken de para havadan üretilebiliyor. daha doğrusu paranın üretildiği falan yok. küçük miktardaki paranın piyasada dolaşması o paradan çok daha büyük miktarlarda mal ve hizmet üretimine sebep olmuş oluyor.

    bankalar piyasada üretilen bu mal ve hizmetlerin hızlanmasında kolaylık ve hızlılık kazandıran mekanizmalardır sadece. hatta bankaların olmadığı ortamda kısmi rezerv denen bir şey de olmayacağından piyasadaki x miktardaki para teorik olarak sonsuza yakınsayan bir hizmet ve mal üretimi olurdu. ama %10’luk kısmi rezerv sayesinde bankalardaki toplam x miktardaki paranın karşılığında en fazla 10x miktarında mal ve hizmet üretiliyor.

    bir arkadaş da şunu demiş. piyasada dolaşan toplam para 85 milyar civarında ama bankalara olan toplam borç 1,3 trilyon civarında. nasıl ödenecek bu para demiş. cevabı çok basit nasıl ki piyasada para elden ele dolaşarak bol miktarda mal ve hizmet üretiliyorsa bunun tam tersi de mümkün. piyasada para elden ele dolaşarak bolca miktarda borcu da ödeyebilir. önemli olan piyasada dolaşan paranın çok çok üzerinde toplam borç olması değil. ülke ekonomisinin sürdürülebilir olması. maalesef türkiye bu konuda sınıfta kalan bir ülke.

    bir başka arkadaş da şunu demiş. ben gidip bankaya 10 000 tl para yatırdığım zaman banka bana cüzi miktarda faiz verip bu para sayesinde bu paranın %60-70’i kadar kar elde ediyor. hayır o kadar karı o para sayesinde elde etmiyor. sizin bankaya yatırdığınız 10 000 tl’nin 9000 tl’si kredi olarak kullandırılıp o 9000 tl tekrar bankacılık sistemine döndüğü zaman o 9000 tl artık sizin paranız değil. bir başkasının kazandığı, hak ettiği, bir şekilde sahibi olduğu para. o para banka için yeni bir mevduat. bir başka müşterisinin getirdiği bir nakit. bu kadar basit.

    bir başka geyik de bütün herkes parasını almaya kalksa bankaların batacağı. bankalarda toplam mevduat kadar para yokmuş. o paranın sadece küçük bir bölümü varmış. elbette ki öyle. banka o mevduatları kredi olarak satmasa nasıl kazanacak? bankardan bütün müşteriler paralarını almaya kalkarsa banka batarmış. bankalar neden para kazanıyormuş? bütün herkes parasını almaya kalkarsa batacağını kimsenin bilmediğinden para kazanıyormuş. size bir sır vereyim mi? bizim evin biraz ilerisinde bulunan süper marketin bütün müşterileri oradan alış veriş yapmayı keserse o market batar biliyor musunuz? berberler neden para kazanıyormuş biliyor musunuz? bütün insanlar traş olmaktan vazgeçerlerse berberlerin batacağını kimsenin bilmemesinden dolayı kazanıyorlar.

    sonuç olarak, evet türkiye ekonomisi kötü. insanlar önünü göremiyor. insanlar borç içinde ama esas mesele borcun olması değil. bu borçları ödemeye olanak sağlayacak sürdürülebilir bir ekonomik sistemin olmayışı esas mesele. ama bu ekonomik gidişatın sebebi bankalar değil. bankalar günah keçisi gibi gösterilmekte. kötü gidişatın sebebi bankacılık, sigorta gibi sektörlerin dışında kalan diğer sektörlerdeki durumun kötü olmasıdır. devletin üretime yeterince destek olmayıp, oraya buraya bina dikerek ülkeyi şantiyeye çevirme odaklı ekonomi anlayışıdır. ihracatın yeteri kadar olmaması ve ithalatın giderek büyümesidir kötü ekonominin sebebi. ama bankaların bu kötü gidişatta bir payı yok. bunun sebebini başka yerlerde aramak lazım.

  • ya arkadaş anlamadığım birşey var ben neden 10, 15 bin verip aldığım telefonun şarjını şizofren gibi yüzde 20-80 arası tutmak için kendimi yıpratıyorum yada batarya ölmesin diye uğraşıyorum, çok afedersiniz ama öyle telefonun amk.

    edit: canım arkadaşlarım lütfen entrymi beğenip favlamayın rica ediyorum, ben kendi işinde gücünde adamım, apple fanboylarıyla uğraşacak durumum yok. tamamen şahsi fikrimdi yazdıklarım.

    zaten ülke olarak battığımız bok çukurunda debelenip duruyoruz. eğer ki bu telefona bu kadar para verecek durumun varsa bak keyfine kendini üzme her gün açıp açıp bakma pil sağlığım kaça düşmüş diye, gelip burda da ağlama boşver. ayrıca apple markasını da babasının malı gibi ölümüne savunanlara da anlam veremiyorum.

    edit 10.09.22 : arkadaşlar i phone fiyatları inanılmaz duruma geldi, yeni çıkan phone 14 fiyatına 3 sene önce fiat punto almıştım. aklı olan insanlar phone alacağına ülkeden kaçmanın yollarını arar.

  • tuğba ekinci ile aynı kaderi paylaşmıştır.

    bırakın şu şarkıyı yıldız tilbe söylesin amk!

    yıldız tilbe'nin laneti üzerinize olsun.

  • bir arkadaşım bu durumu bildiğinden aynı yüzüğün pahalı olanıyla ucuz olanını yaptırıp, gerçeğini veriyor kıza. 1 ay falan sonra versene yüzüğü bir bakayım deyip ucuzuyla değiştirmiş el çabukluğuyla. kız hala pahalı olanı taktığını sanıyormuş. kızlar ayık olun azucuk la.

  • clio'ya binen herkesin aslında audi'ye binebilecekken aç gözlü devletimiz yüzünden clio'dan devam ettiğini gözler önüne seren bir entry. tekrarlayalım o halde.
    fahiş vergi aç gözlülüktür. dünya'nın hiçbir ülkesinde bu denli vergi oranı yoktur. devletin yaptığı soygundur. alkollü içkilerden ve arabadan alınan yüksek vergiler karşılığında aldığımız hizmet gerçekten rezalet ötesi.

  • çalıştığım yerdeki işçilerin, katılmak için, servis kaldırttığını öğrendiğim törendir. bundan daha güzel bir saygı gösterisine ben hiç şahit olmamıştım, gerisi fasafisodur.

  • keanu - ben seçilmişim morfius abi.

    morpheus - psikolojik bir şey varsa ne olacak? öyle zannediyorsun ama öyle değilse ne olacak? bir psikologa görün.

    keanu - bir john wick'in yüzü oluyorum, bir ben oluyorum. bir o oluyorum, bir ben oluyorum. ben olduğum zaman asker kıyafeti giymişim, havacı, asker kıyafeti, yüzbaşı.

    (bkz: keanu reeves'in mehdiliğini ilan etmesi)

  • annemin dediğine göre de kesinlikle sıradanlaşmaması gerekiyormuş.. hoş babam senfoni orkestrası gibi geziyor evin içinde ben kendimi bildim bileli.

  • ilginç bir metafor barındıran program. eski ibo yerinde duramazdı, enerjikti, mutluydu tıpkı eski türkiye gibi. şimdiki ibo'nun ise başına gelmeyen kalmamış, acı bir şekilde gülümsüyor sadece. tıpkı şu anki türkiye ve bizler gibi.

  • ev arkadaşımın uyguladığını henüz öğrendiğim dahiyane fikir. anahtarlığın üzerine isim ve adres yazmış. dün gece de anahtarını kaybetmiş. bulanın getireceğine inancı tam. bekliyoruz bakalım kim ne zaman gelecek.

    not: hayır ev arkadaşımın adı polyana değil.

  • dün gece öksürük nöbetleri geçiren oğlumun, uyanmaya yakın gülümsemesi ve uyanınca gördüğü rüyayı anlatması: bir havuz varmış, suyu kırmızıymış, içine hooop diye atlamış sular fışkırmış vs vs... :)